Wat kan er gebeuren? … Ik ben alleen op de wereld.
Mijn ouders lieten mij een gezellig fortuintje na, dat volstaat om al mijn grillen te voldoen. Men heeft mij wel eens verweten als een fijnproever te leven, van het doelloos door het leven te gaan, zonder een levenstaak te kiezen. Mar, met wie ik sinds de schoolbanken bevriend ben, heeft haar leven gewijd aan de Egyptologie.
De omstandigheden zijn zo, dat niets mij kan beletten te slagen, als alles met de grootste nauwkeurigheid geschiedt. Ik beschik over tijd en geld. Toch geef ik me rekenschap dat ik op mijn eentje in de onmogelijkheid verkeer aan de nauwgezette toepassingen van de voorschriften te voldoen. Het gaat immers om een experiment, waarvan de uitslag afhangt van de samenwerking op het gepaste ogenblik van de vele voorwaarden die het milieu scheppen, waarin het verschijnsel zich kan voordoen, en zonder deze voorwaarden lukt het niet.
Vanochtend belde ik vroeg bij mijn vriendin aan. Ik bracht haar de boeken terug, waaruit ik de gegevens geput had die mij nuttig toeschenen.
-Welnu, zei zij spottend, wat zeggen de Goden heden morgen?
-Wil je, beste vriendin, mij even aanhoren? Dit maal ben ik het die tegen over jou de rechten van de gezonde historische kritiek ga verdedigen; ja, ja lach niet; tegen je ongeloof en fantasie
-je bevalt me in de rol van profeet, waar gaat het om?
-Zul je kalm luisteren en niet vanaf mijn eerste vragen je stokpaardjes bestijgen?
-Ik heb geen dringend werk deze ochtend en ik beloof, tenminste voorlopig, rustig te luisteren, waar je naar toe wilt.
-Mar, ik heb de teksten uit die geweldige boeken, waar ik op dit ogenblik, naar het mij toeschijnt, meer geloof aan hecht dan jij, gelezen, herlezen en overgeschreven.
-Wat bedoel je?
Dit: Maspero, Griffith en Thompson hebben een mooi gedeelte van hun wetenschappelijk werk besteed aan het overbrengen van het demotisch schrift in het Frans of in het Engels , die naar hun oordeel belangwekkende genoeg is voor de levende om er zoveel van kostbare tijd in te steken.
Ga, verder je verbaast mij!
Nu, gaat het om een van beide. Ofwel de papyrus is niets waard, omdat hij brabbeltaal bevat- een mening waar Maspero schijnbaar niet achterstaat- of bezaten de ouden werkelijk een middel om de Goden te voorschijn te roepen? ..heb je ooit op andere Egyptische teksten de kanttekening gelezen
-Jazeker op de papyrussen met geneeskundige voorschriften.
-In welke omstandigheden?
-Mijn geleerde vriendin aarzelt even …
-kijk, het gold geneesmiddelen voor bepaalde ziekten. De arts die deze recepten had uitgeprobeerd, heeft de uitwerking bij zijn zieken opgetekend.
-Ik neem aan dat je aanneemt dat die aantekeningen in zo’n geval geloofwaardig zijn?
-waarom niet?
-Dan moet je dezelfde waarde toekennen aan de randtekening van Maspero.
-Toe maar dat gaat niet op.
- Luister eens, ben jij niet van mening dat de Egyptenaren zaken hadden uitgevonden waarover wij ontwetend zijn? Zij kende de waarde, bij de diagnostiek van hartkloppingen, terwijl wij daar nog maar een paar eeuwen mee bekend zijn. Denk aan de verhalen in de Bijbel over de strijd tussen de tovenaar van de Pharao en Mozes. Je gelooft even min als ik dat dit een voorstelling van goochelaars betrof aan het hof van de koning. Jullie Egyptologen vormen een kransje van lieden die, na Champolion beweren het beeldschrift te ontcijferen, daar twijfel je niet aan, toch?. Is de vertaling van deze Egyptologen goed, dan moet men Anubis kunnen oproepen. Blijft de god weerspannig, nadat men nauwgezet al de voorschriften in de tekst beschreven heeft toegepast, dan kan men concluderen dat de vertaling niet deugt.
- Formidabel zoiets!
-Zeg me liever waarin mijn benadering mank gaat.
-Men mag wel aanvaarden, dat een gek in een uur meer vragen stelt, dan een wijs man er in gans zijn leven oplossen kan.
-Om kort te gaan, wil je me helpen Mar?
-Waarmee moet ik je helpen?
-In de handelingen staan een aantal zaken, die voor jou klare taal zijn en die in tegendeel voor mij een mysterie zijn. Maspero behandelt zaken die iedereen rondom hen kende, maar waarover ik totaal onwetend ben.
-Bijvoorbeeld?
-Hoe de Egyptenaren hun bakstenen maakten. Ik moet immers de lamp plaatsen op een baksteen vers uit de vorm genomen.
Mar stond op uit haar stoel, doet een paar stappen naar haar boekenkast. Een glimlach omzfeet haar lippen. Men vraag haar een greintje van haar wetenschap en zie daar…
-Kom maar eens hier; dit is een bekende afbeelding uit het graf van Rekhmara; daar zijn steenbakkers aan het werk. Zij halen de klei uit een poel en geven er daarna vorm aan. Een tweede boek word geopend; het verslag van Petrie over de opgravingen van Kahoun.
Kijk hier een vorm waarin klei geperst wordt.
Mar is de wetenschap in persoon; met zulke gegevens kan ik voor uit. De klei laat ik komen uit Egypte. Uit een moeras, dat zich aan de voet van de Assioutgebergte bevindt.
-Waarom
-Wetenschappelijk methode, beste Mar; ik wil dat mijn steen een ware baksteen uit Lycopolis, de geheiligde stad van Anubis is. Want anders kun je na afloop bij mislukking zeggen; < jij had immers de goeie baksteen niet> en dat soort fouten moet ik zien te voorkomen.
-Mar lacht gulhartig. Ze is in goede stemming, nu kan ik de vraag stellen die mij op mij lippen brandt.
De papyrus schrijft < Gij zuiver zijnde > Wel ik beken graag dat ik geen helder beeld heb van wat de Egyptische schrijver hier mee bedoelt. Wat moet ik doen om volgens Egyptische normen zuiver te zijn, zodat mijn plannen niet in duigen vallen.
Een derde boek werd te voorschijn gehaald < Het boek der doden > Mijn vriendin bladert even, tot zij bij hoofdstuk 125 stilhoudt, zij leest ….en glimlacht.
-Eerst laat je je hoofdhaar helemaal wegscheren, de schedel moet zo glad zijn als een biljartbal.
-Om ’t even als het nodig is, is het nodig
-Dat is niet alles. Ook alle haartjes moeten van het lichaam verwijdert worden, wat zeg je daar van?
-Als ik daarna Anubis zie, waarom niet?
-Verscheidene weken voor de proefneming moet je je tal van voedingswaren ontzeggen, in bijzonderheid vis.
-Jammer ik eet graag vis.
-Geen gegiste dranken.
-Mar, wees zo lief me dat monnikenregiem, dat ik volgen zal, op te schrijven; Het gebeurd niet alle dagen dat men aan een vriend volstrekte zuiverhied mag voorschrijven.
-Neem je me soms niet in het ootje?
-Nee, Mar, nooit was ik ernstiger…komt er verder niets erger in voor?
-Nog enkele bijzonderheden, dat je kleding van zuivere linnen moet zijn. En over nieuwe sandalen. Dan nog de samenstelling van een groene verf om op het gepaste ogenblik een kever op de tong te schilderen.
-Echt?
-Lees zelf!
-Het zij zo, al het moet, dan moet het. En nu vraag ik je Mar, wil je me helpen?
-Ik heb weinig zin om met jou in dit belachelijk avontuur te storten.
-Met mij, nee, dat bedoel ik niet. Ik ga de proef alleen aan. Ik ken je goed genoeg, om je niet rechtsreeks bij mijn onderneming te betrekken. Jouw rol blijft de hele tijd zuiver wetenschappelijk. Stel ze zouden je in Leiden vragen om een vertaling te maken van een papyrus, zou je weigeren? Nee, niet waar? Ik stel dan ook voor dat je me gewoon een rekening stuurt van de bijzonderheden waarover ik uitleg vraag. Gaat deze vlieger op?
Ik voelde de aarzeling bij Mar, laat mij iets beproeven dat buiten het gewone. Laat mij eens met volle overtuiging en met gloed een doel nasterven.
-Okay, het zij zo, ik zal je documenteren, maar op de stellige voorwaarde, dat mocht je iets raars overkomen dat ik niet verantwoordelijk ben.
-Wat vrees je dan, Mar?
-Pas op men speelt niet straffeloos met zulke zaken.
-Dus jij meent dat ik ga slagen?
-Leg me geen woorden in de mond, die ik niet heb uitgesproken! Ik bedoel te zeggen dat sommige mensen ook met geesten menen te spreken en dat ze tafels laten dansen.
-Mar, gij hebt me al zo vaak voor gek versleten, deze kan er dus ook nog wel bij. Mar begon te lachen en gat te kennen dat ze mij “ project “ zou steunen.
-Wanneer begin je?
-Zo spoedig mogelijk. Ik zal dikwijls naar je toekomen om raad, want ik heb nog veel te leren om een echte magiër te worden.
Zo kwam ik dus tot het besluit om wat er in dit oud Egyptisch toverboek staat beschreven in de praktijk te brengen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten